Avusturyalı Türkolog Tietze toprağa verildi
Beyin kanaması sonucu yaşamını yitiren Avusturyalı ünlü Türkolog
Prof. Dr. Andreas Tietze, toprağa verildi.

Cenaze töreninde konuşan Viyana Büyükelçisi Mithat Balkan, “Prof.
Andreas Tietze’nin kaybının Avusturya’da olduğu kadar Türkiye’de de
büyük üzüntü yarattığını” söyledi. Tietze’nin “çalışkanlığı, titiz
çalışma ve araştırmalarıyla genç kuşakların örnek alacakları bir
bilim adamı olduğunu” belirten Balkan, Tietze’nin yaşamı boyunca
bilim dünyasına birçok eser armağan ettiğini anımsattı ve en
kapsamlı eserinin ‘Tarihi ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugatı’
olduğunu kaydetti.

Büyükelçi
Balkan, Prof. Dr. Tietze’nin son eserinin 1. cildinin yayımlandığını
anımsattı ve “2. cildinin de yayımlanacağını umuyoruz. Türkiye
olarak Prof. Tietze’nin son eserinin tamamlanmasını ve hatırasının
yaşatılmasını içtenlikle arzu ediyoruz” diye konuştu.
Türkiye’nin de bu büyük bilim adamının kaybından büyük üzüntü
duyduğunu belirten Balkan, “Burada, Cumhurbaşkanımın, Başbakanımın,
Dışişleri Bakanımın, Türk Tarih Kurumu’nun ve Türkiye Bilimler
Akademisi’nin başsağlığı dileklerini iletiyor ve bu büyük bilim
adamını uğurlarken en içten dostluk hisleriyle selamlıyorum.
Ailesine, öğrencilerine ve akademisyen meslektaşlarına başsağlığı
diliyorum” dedi.

“ALLAH RAHMET EYLESİN”
Prof. Tietze’nin cenaze töreninin yapıldığı salon, aralarında
Türkiye’den Türk Tarih Kurumu’nun da bulunduğu Avusturya, Macaristan
ve bazı Balkan ülkelerinden çeşitli bilimsel kurumların gönderdiği
çelenklerle çiçek bahçesine dönüştü. Türk kökenli eşi Süheyla
Tietze’nin hazırladığı Türkçe “Allah Rahmet Eylesin” bantlı çelenk
dikkat çekti.
TIETZE’NİN ÖZYAŞAMI
Viyana’da 1914 yılında doğan Tietze, Viyana Üniversitesi Doğu
Avrupa Tarihi Enstitüsü’nde asistan olarak görev yaptığı 1935-36
yıllarında Türkiye’ye araştırma ve inceleme gezileri düzenledi.
Tietze, 1938-52 ile 1953-58 yılları arasında İstanbul
Üniversitesi Yabancı Diller Bölümü’nde Almanca ve İngilizce okutmanı
olarak görev yaptı, 1952-53 yılları arasında Illinois
Üniversitesi’nde Türkoloji Bölümü yardımcı profesörü, 1958 yılında
ise California Berkeley Üniversitesi Türkoloji profesörü olarak
çalıştı.
Öğrencilik yıllarında Yunanistan’a yaptığı bir gezi sırasında
Türk dili ve kültürü konusunda araştırma yapmaya karar veren Tietze,
hayata veda ettiği güne kadar Türk dili ve kültürüne ilgisini
sürdürdü.
Türk dili ve kültürüne katkıları nedeniyle 2001 yılında
Türkiye Kültür Bakanlığı’nın şükran plaketiyle ödüllendirilen Tietze,
Türk dili ve kültürüne duyduğu ilginin nedenlerini, ödül töreninde
“Öğrencilik yıllarımda Yunanistan’a yaptığım bir gezi sırasında Türk
dili ve kültürü konusunda araştırma yapmaya karar verdim. O
yıllarda, Avrupa’nın burada bitmediğini ve bir ötesi olduğunu
anladım, işte o zaman o öteye nüfuz etme isteğim doğdu. Önce Arapça,
sonra Farsça ve Türkçe üzerinde çalıştım. Benim için büyük bir zevk
oldu. Türkçe üzerinde çalışmaya karar verdim ve bugüne kadar bunun
bütün mükafatlarını aldım” ifadesini kullanmıştı.
Tietze, öğretim üyesi olarak görev yaptığı yıllarda Türk dili
ve kültürü hakkında çok sayıda makale yazdı. Türk halk edebiyatının
önemli ürünlerinden olan ‘Bilmeceler’ adlı eseri 1973 yılında
California Üniversitesi tarafından İngilizce olarak yayınlandı.
‘Bilmeceler’ daha sonra Kültür Bakanlığı tarafından Türkçeye
çevrilerek üç baskı yaptı.
Prof. Dr. Tietze, son olarak 6 cildi sözlük ve bir cildi
indeks olmak üzere toplam 7 ciltlik, ‘Tarihi ve Etimolojik Türkiye
Türkçesi Lugatı’ adlı eseri hazırladı.
Tietze’nin son eseri, Türkçedeki sözcük dağarcığını 14.
yüzyıla kadar götüren ve Rumeli ile Irak ve Azerbaycan gibi komşu
ülkelerde konuşulan Türkçeyi de kapsayan büyük bir eser olarak
anılıyor.
Tietze, Avusturya Bilimler Akademisi, Türkiye Bilimler
Akademisi ve Türk Dil ve Tarih Kurumu gibi birçok bilimsel kuruluşun
da şeref üyesiydi.
e-kaynak:
http://www.ntvmsnbc.com/news/251579.asp?cp1=1
|