|
Efendiler, yine Lozan Konferansı'na temas edeceğim. Konferans 4
Şubat 1923 tarihinde kesildi. İki aya yakın bir süre devaın eden
görüşmelerin özeti olmak üzere, İtilâf Devletleri temsilcileri,
delegeler hey'etimize bir barış tasarısı verdiler. Bu tasarı anlam
ve öz bakımından istiklâlimize zarar veren şartları içine alıyor
du. Özellikle, adlî, malî ve iktisadî konularla ilgili maddeleri
çok ağırdı. Bunun için, bu tasarıyı kesinlikle reddetmek zorundaydık.
Delegeler heyetimiz, bu tasarıya karşılık bir mektup verdi. Bu mektupta
özet olarak şunlar yer alıyordu : Üzerinde anlaştığımız noktaları
imza ederek barış yapalım. Gerçekten de, Konferans'ta görüşme konusu
olan birçok meseleden bizce kabul edilebilecek durumda olanları
vardı. Mektupta : İkinci, üçüncü dereceâe olan konuları ayrıca inceleriz.
İtilâf Devletleri, bu teklifimizi kabul etmeyecek olurlarsa, tekliflerimiz
hiç yapılmamış sayılacaktır da denilmiştir. Delegeler Hey'eti'mizin
teklifi dikkate alınmadı. Yalnız, konferansın yarıda kesilmesi,
görüşmelerin ertelenmesi gibi gösterildi. Her devletin temsilcileri
memleketlerine döndüğü gibi, bizim Delegeler Hey'eti'miz de geri
geldi. Ben de Batı Anadolu gezisinden dönüyordum.
|