Efendiler, muharebe sırasında muhar ebe hatlarındaki
bazı kısımların ileri geri dalgalanışı ve özellikle Afyon doğusunda
bulunan düşman tümenlerininDumlupınar'ın ilerisinde bıraktıkları bir
alaylarının yenilip safdışı edilememesi yüzünden, düşman kuvvetleri
Dumlupınar'akadar çekilme imkânını bulabilmiştir. Bundan sonra, Yunan
kuvvetlerinin, sağlam bir muharebe hattı tutmak üzere tertibat alırken,
ileridekibirliklerinin o hatta ulaşmak üzere geri yürüyüşleri, Refet
Paşa'nınmuharebesinin sonucu hakkında yanlış bir yargıda bulunmasına
yol açtı.Gerçekten de Refet Paşa , kendisi yenildiği halde, düşmanın
yenilip geri çekildiğiini ,sandı ve bunu, beş gün süren Dumlupınar
Meydan Muharebesi'nde, düşmana son darbenin vurulabildiğini bildiren
:elgrafıylabize de haber verdi. Biz de, pek tabiî memnun olarak büyük
takdir ve tebriklerde bulunduk, Fakat durumu iyice anlamak için telgraf
başında kendisine sorduğum sorulara aldığım cevaplardan, durumun biidirildiği
gibiolmadığı şüphesine düştük. Sonunda anlaşıldı ki, düşman kendi
maksadına ve genel durumuna uygun olarak, Dumlupınar'da savunması
kolay,hâkim ve sağlam bir mevzi arıyordu. Aksine, Refet Paşa'nın ise,
biraz geride bütün kuvvetleriyle Aydemir, Çalköy, Selkisaray hattını
tutması gerekti.
Efendiler, durum sakinleşmeye başladıktan sonra, Refet Paşa'nın
komuta ettiği orduda, kendisine karşı güvenin kalmadığı anlaşıldı.Durumu
yerinde incelemek üzere, Ankara'dan Fevzi Paşa Hazretleri, Batı
Cephesi'nden de İsmet Paşa, birlikte bizzat Refet Paşa'nın karargâhına
gittiler. Refet Paşa'nın komuta durumunun birsüre daha devamı tercih
edilmekte olduğundan, konuyu ona göre bir hal çaresine bağladılar.
Fakat, zaman geçmeden, bu durumun devam ettirilmesinin mümkün ve
doğru olmadığı kanaati belirdi. Bu sebeple, ben bizzat Fevzi ve
İsmet Paşaları alarak Refet Paşa'nın yanına gittim. Durumu yakından
inceledim ve konuyu derhal şöyle bir çözüme bağladım. Refet Paşa'nın
komutası altında bulunan Güney Cephesi'niBatı Cephesi'ne bağlayarak
İsmet Paşa'nın komutasına verdim. Kendisine de Ankara'da bir görev
verilmek üzere oraya dönmesi gerektiğinibildirdim.
|