ATEŞKES TEKLİFİ |
| Efendiler, Başkomutan Savaşı'nın sonuna kadar her gün
büyük başarılarla gelişen taarruzumuzu,resmî bildirilerde pek önemsiz
harekâttan ibaret gösteriyorduk. Maksadımız, durumu mümkün olduğu
kadar dünyadan gizlemekti. Çünkü,düşman ordusunu tamamen yok edeceğimizden
emindik. Bunu anlayıp,düşman ordusunu felâketten kurtarmak isteyeceklerin
yeni teşebbüslerine meydan vermemeyi uygun görmüştük. Gerçekten, bizim
hareketimizi sezdikleri zaman ve taarruzumuzun arkasından bize başvuranlarolmuştur.
Örnek olarak, biz taarruza devam ettiğimiz sırada, BakanlarKurulu
Başkanı olan R a u f B e y 'den, Ateşkes konusunda İstanbul'dan haber
geldiğini bildiren 4 Eylül 1922 tarihli bir telgraf almıştım.Verdiğim
cevap aynen şöyledir :
Tel. Makama özel 5.9.1922 Bakanlar Kurulu Başkanlıgı Yüksek Katına Anadolu'daki Yunan ordusu kesin olarak yenilgiye uğratılmıştır. Yunan ordusunun artık yeniden ciddî bir direnişte bulunmasına ihtimal yoktur. Anadoluiçin herhangi bir görüşmeye gerek kalmamıştır. Ateşkes ancak Trakya için sözkonusu olabilir. Bu bakımdan Eylülün onuna kadar doğrudan doğruya YunanHükümeti veyahut Ingiltere vasıtasıyla, hükümetimize resmen başvurduğu takdirde, aşağıdaki şartlar ileri sürülerek cevap verilmelidir. Bu tarihten, yani Eylülünonundan sonra yapılacak başvurmaya verilecek cevap başka türlü olabilir. Bu takdirde durum bana ayrıca bildirilmelidir : 1- Ateşkes Anlaşması tarihinden başlayarak on beş giın içinde Trakya,1914sınırlarına kadar kayıtsız şartsız Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti'nin sivilmemurlarına ve askerî kuwetlerine teslim edilmiş bulunacaktır. 2 - Yunanistan'daki esirlerimiz on beş gi.i.n içinde İzmir, Bandırma ve İzmit limanlarında bize teslim edilecektir. 3 - Yunan Hükûmeti, Yunan ordusunun üç buçuk yıldan beri Anadolu'dayaptığı ve yapmakta olduğu tahribatı tamir etmeyi şimdiden taahhüt edecektir. Büyük Millet Meclisi Başkanı Başkomutan Mustafa Kemal |